“Art dizayn” və ya “sənət dizaynı” iki əsas sahənin – sənətin və dizaynın – birləşməsi deməkdir. Bu termin, yaradıcı və estetik baxımdan cazibədar və funksional obyektlərin, vizual elementlərin və məkanların yaradılması prosesini təsvir edir. Art dizaynın əsas məqsədi yalnız gözəlliyi təmin etmək deyil, həm də müəyyən bir mesajı və ya hissi çatdırmaq, istifadəçi təcrübəsini yaxşılaşdırmaq və gündəlik həyatda estetik dəyərləri artırmaqdır.
Art dizayn sahəsinə aid bəzi nümunələr:
- Qrafik dizayn :
- Mebel və İnteyer Dizaynı:
- Moda dizaynı:
- Rəng və Formanın İstifadəsi: R
Art dizaynda yaradıcılıq, texniki bacarıqlar və estetik duyğular əsas rol oynayır. Bu sahədə işləyən şəxslər, yəni dizaynerlər, həm sənətin incəliklərini, həm də dizaynın funksional tələblərini birləşdirərək yenilikçi və cəlbedici layihələr yaradırlar.
Art dizayn bizə nələri öyrədir?
Art dizayn bizə bir çox vacib bacarıq və anlayışlar öyrədir. Bu anlayışlar və bacarıqlar yalnız dizayn sahəsində deyil, həyatın digər sahələrində də tətbiq oluna bilər. Art dizayn bizə öyrədir:
1. **Yaradıcı Düşünmə**: Problemləri fərqli və yenilikçi yollarla həll etməyi öyrədir. Yaradıcı düşünmə, gündəlik həyatda və işdə yeni və orijinal ideyalar yaratmağa kömək edir.
2. **Estetik Hiss və Zövq**: Gözəl və estetik baxımdan cazibədar obyektlər yaratmaq üçün rəng, forma və məkan anlayışlarını öyrədir. Bu bacarıq gündəlik həyatda estetik dəyərləri artırmaq üçün istifadə edilə bilər.
3. **Vizuallaşdırma**: Fikirləri və konseptləri vizual formaya gətirməyi öyrədir. Bu, məlumatların daha yaxşı anlaşılması və çatdırılması üçün vacibdir.
4. **Detallara Diqqət**: Kiçik detallara diqqət etməyi və onların ümumi kompozisiyaya necə təsir etdiyini öyrədir. Bu bacarıq digər sahələrdə də, məsələn, layihələrin idarə olunmasında və məhsulun keyfiyyətinin təmin edilməsində faydalıdır.
5. **Kommunikasiya Bacarıqları**: Dizayn işləri adətən bir mesajı və ya ideyanı çatdırmağa yönəlmişdir. Bu, effektiv kommunikasiya bacarıqlarını inkişaf etdirir və müxtəlif insanlarla daha yaxşı ünsiyyət qurmağı öyrədir.
6. **Texniki Bacarıqlar**: Müxtəlif dizayn proqramları və alətləri ilə işləməyi öyrədir. Bu bacarıqlar iş bazarında çox dəyərlidir və müxtəlif peşələrdə istifadə edilə bilər.
7. **Problem Həll Etmə**: Mürəkkəb problemləri analiz etmək və effektiv həllər yaratmaq bacarığını inkişaf etdirir. Bu bacarıq həm peşəkar, həm də şəxsi həyatda istifadə edilə bilər.
8. **Duyğusal Zəka**: Yaratdığınız işlərin insanlara necə təsir etdiyini anlamaq, empatiya qurma bacarığını artırır. Bu, dizayn sahəsində və ümumiyyətlə, insanlarla münasibətlərdə çox vacibdir.
Art dizayn həmçinin şəxsi ifadə və özünü tanıma üçün güclü bir vasitədir. Bu sahədə çalışmaq, insanın özünü ifadə etmə bacarıqlarını inkişaf etdirir və daxili dünyasını daha yaxşı başa düşməsinə kömək edir.
Art Dizayn zamanı nələrə diqqət etmək lazımdır?
Art dizayn zamanı diqqət yetirilməli olan bir neçə əsas prinsip və faktor var. Bu prinsiplər və faktorlar dizaynın həm estetik, həm də funksional tələblərini qarşılamaq üçün vacibdir. Aşağıda art dizayn zamanı diqqət edilməli olan əsas məqamlar göstərilmişdir:
1. Kompozisiya
- Tarazlıq: Elementlərin simmetrik və ya asimmetrik olaraq harmonik şəkildə yerləşdirilməsi.
- Vizual Hierarxiya: Əsas elementlərin diqqəti cəlb etməsi və ikinci dərəcəli elementlərin dəqiq şəkildə təsvir edilməsi.
- Hərəkət və Axın: İzləyicinin gözlərini dizayn boyunca necə istiqamətləndirmək.
2. Rəng
- Rəng Palitrası: Uyğun rənglərin seçilməsi və harmoniyası.
- Rəngin Mənası: Rənglərin psixoloji təsiri və onların mesajları çatdırmaqda rolu.
- Kontrast: Rənglər arasındakı fərq və onların bir-birini necə tamamladığı.
3. Tipoqrafiya
- Şrift Seçimi: Mesaja uyğun və oxunaqlı şriftlərin seçilməsi.
- Yazı Düzəni: Mətnlərin düzgün yerləşdirilməsi və oxunaqlılığı artırmaq üçün boşluqların istifadəsi.
- Oxunaqlıq: Mətnin asan oxunaqlı olması və gözləri yormaması.
4. Şəkil və Qrafik Elementlər
- Keyfiyyət: Yüksək keyfiyyətli və uyğun şəkillərin seçilməsi.
- Bütövlük: Qrafik elementlərin bir-biri ilə uyğun olması və ümumi dizayna inteqrasiya olunması.
- İkonoqrafiya: İkonların istifadəsi və onların mesajları necə çatdırdığı.
5. Boşluq (White Space)
- Negativ Boşluq: Boşluqların effektiv istifadəsi və dizaynın təmiz görünməsi.
- Tarazlıq: Boşluqların dizayn elementləri arasında tarazlığı təmin etməsi.
6. Fokus
- Əsas Məqamlar: Dizaynda əsas məqamların vurğulanması və diqqəti cəlb etməsi.
- Minimalizm: Lazımsız elementlərin azaldılması və sadəliyin qorunması.
7. İstifadəçi Təcrübəsi (UX)
- İstifadə Edilənlik: Dizaynın istifadəçilər üçün asan və intuitiv olması.
- Reaksiya: İstifadəçilərin dizayna necə reaksiya verdiyi və onların gözləntilərinin qarşılanması.
- Funksionallıq: Dizaynın məqsədinə xidmət etməsi və funksional olması.
8. Kontekst və Hədəf Kütlə
- Məqsəd: Dizaynın məqsədinin və hansı mesajın çatdırılmasının nəzərə alınması.
- Kütlə: Hədəf kütlənin xüsusiyyətləri və onların gözləntiləri.
9. Texniki Detallar
- Çap və Yaşıl: Çap üçün dizayn edərkən fərqli texniki tələblər və rəng modelləri (CMYK vs. RGB).
- Həll Olunma: Qrafik elementlərin doğru həll olunmada olması və keyfiyyətin qorunması.
Art dizayn zamanı bu prinsiplərə diqqət yetirməklə, daha estetik və funksional dizaynlar yaratmaq mümkündür. Həm də yaradıcılıq və şəxsi üslubu qoruyaraq, bu prinsipləri effektiv şəkildə tətbiq etmək, dizaynların unikal və yaddaqalan olmasına kömək edir.
