NFT nədir? Necə NFT sataq

NFT nədir? (Non-Fungible Token) unikal rəqəmsal aktivdir və hər biri öz fərdi dəyərinə malikdir. NFT-lər, blokçeyn texnologiyası əsasında işləyir və bu, onların unikallığını və dəyişdirilməzliyini təmin edir. NFT-lər rəqəmsal sənətlər, musiqi, video, oyun itemləri və digər rəqəmsal varlıqlar kimi fərqli formalar alır. Hər bir NFT unikal identifikatorla təmsil olunur və bu onu digər rəqəmsal aktivlərdən fərqləndirir.

NFT nədir? NFT-lərin əsas xüsusiyyəti onların “fungible” olmamasıdır, yəni bir NFT-ni digər bir NFT ilə tamamilə əvəz etmək mümkün deyil. Bu da onların kolleksiya əşyaları kimi dəyər qazanmasına və sənətçilər, musiqiçilər, və digər yaradıcılar üçün yeni bir gəlir mənbəyi yaratmasına səbəb olur.

NFT-lərin məşhurlaşması bir neçə əsas səbəbdən qaynaqlanır:

1. Rəqəmsal İncəsənət və Kolleksiyaçılıq: NFT-lər rəqəmsal incəsənət və kolleksiyaçılıq sahəsində inqilab yaratdı. Sənətçilər öz rəqəmsal əsərlərini NFT şəklində satışa çıxara bilərlər və bu, onların əsərlərinin unikallığını və orijinallığını qorumağa imkan verir. Kolleksiyaçılar isə bu əsərləri əldə edərək, onların unikal sahibinə çevrilirlər.
2. Kriptovalyuta İcmasının Artan Maraqı: Kriptovalyuta icması və blokçeyn texnologiyası ilə maraqlanan insanlar NFT-lərə böyük diqqət göstərdilər. Bu maraq, xüsusilə 2020-2021-ci illərdə NFT bazarının sürətlə böyüməsinə səbəb oldu. Ethereum kimi blokçeyn platformaları NFT-lər üçün əsas infrastruktur təmin etdi və bu da onların yayılmasını asanlaşdırdı.
3. Məşhur Şəxslərin və Markaların İnvolvasiyası: Məşhur şəxsiyyətlər, musiqiçilər, idmançılar və böyük markalar NFT-lərə daxil olmağa başladılar, bu da onların daha da populyarlaşmasına gətirib çıxardı. Məsələn, NBA Top Shot, Beeple adlı rəssamın əsərinin 69 milyon dollara satılması və başqa yüksək profil satışları NFT-ləri diqqət mərkəzinə gətirdi.
4. Rəqəmsal Sahiblilik Konsepsiyasının Təsdiqlənməsi: NFT-lər rəqəmsal mülkiyyətin qanuniləşdirilməsi üçün yeni bir vasitə təqdim etdi. İstifadəçilər və yaradıcılar, rəqəmsal mülkiyyət hüquqlarının qorunmasına dair daha çox inam qazanmağa başladılar, bu da NFT-lərə olan marağı artırdı.
5. Pandemiyanın Təsiri: COVID-19 pandemiyası dövründə insanlar onlayn platformalara daha çox yönəldi və bu müddət ərzində rəqəmsal aktivlərə və NFT-lərə maraq artdı. Həmçinin, ənənəvi sənət bazarlarının və tədbirlərin məhdudlaşması da NFT bazarına olan marağı artırdı.

Bu amillər NFT-lərin geniş yayılmasına və məşhurlaşmasına gətirib çıxardı. NFT-lər, rəqəmsal iqtisadiyyatda yeni imkanlar yaratdı və bu da onları həm yaradıcılar, həm də investorlara cəlbedici etdi.

NFT-lərin populyarlığı 2021-ci ilin zirvəsindən sonra bir qədər azalsa da, onlar hələ də müəyyən dairələrdə məşhurdur. NFT bazarı daha stabil və davamlı bir mərhələyə keçid edib. Bu, bəzi sahələrdə NFT-lərin hələ də populyar olduğunu, digərlərində isə marağın azaldığını göstərir.

Hazırda NFT-lərin məşhurluğu ilə bağlı bəzi əsas məqamlar:

1. Rəqəmsal İncəsənət və Kolleksiyaçılıq: NFT-lər hələ də rəqəmsal incəsənət və kolleksiyaçılıq dünyasında əhəmiyyətli rol oynayır. Yaradıcılar, rəssamlar və musiqiçilər öz əsərlərini NFT kimi təqdim etməyə davam edirlər. Ənənəvi sənətçilərin və böyük markaların NFT bazarına daxil olması bu sektorda marağı qoruyur.
2. Yeni İstifadə Sahələri: NFT-lər oyunlar, virtual dünya, moda, əyləncə və digər sahələrdə yeniliklərə yol açmağa davam edir. Məsələn, oyun içi aktivlər və virtual torpaq sahələri kimi NFT-lər populyarlaşmağa davam edir. Bu, NFT-lərin yalnız sənət əsərləri üçün deyil, digər rəqəmsal məhsullar üçün də istifadə olunduğunu göstərir.
3. Korporativ və İnstitusional Maraqlar: Bəzi böyük korporasiyalar və maliyyə institutları NFT-lərin potensialını araşdırmağa və bu texnologiyadan istifadə etməyə davam edirlər. Bu da NFT-lərə olan marağı müəyyən dərəcədə qoruyur.
4. Kriptovalyuta Bazarının Vəziyyəti: NFT-lərin populyarlığı qismən kriptovalyuta bazarının vəziyyətinə bağlıdır. Kriptovalyuta bazarlarında dalğalanmalar NFT bazarına da təsir edir. Kriptovalyutaların qiymətindəki enişlər NFT-lərin də qiymətinə və ticarət həcminə təsir edib.
5. Tənzimləmə Və Təhlükəsizlik: Bəzi ölkələrdə NFT-lərlə bağlı tənzimləmə məsələləri və təhlükəsizlik narahatlıqları da bu bazara olan marağa təsir göstərir. Lakin bu problemlər həll olunduqca, NFT-lərə maraq yenidən arta bilər.

Ümumilikdə, NFT-lər tamamilə yoxa çıxmayıb, lakin onların populyarlığı müəyyən sahələrdə azalıb. Yeniliklər və NFT-lərin istifadə sahələrinin genişlənməsi isə bu texnologiyanın gələcəkdə yenidən populyarlaşmasına səbəb ola bilər.

NFT satmaq üçün bir neçə əsas addımı izləməlisiniz. Bu proses, NFT-nin yaradılmasından (minting) onu satışa çıxarmağa qədər bir neçə mərhələdən ibarətdir. Budur, NFT satmaq üçün əsas addımlar:

1. Kripto Cüzdanı Yaradın

• NFT yaratmaq və satmaq üçün kripto cüzdanına ehtiyacınız var. MetaMask, Trust Wallet və ya Coinbase Wallet kimi cüzdanlardan birini istifadə edə bilərsiniz.
• Cüzdan yaratdıqdan sonra onu blokçeyn platforması ilə əlaqələndirməlisiniz. Ən çox istifadə olunan platforma Ethereum-dur.

2. Blokçeyn Platforması Seçin

• Ən məşhur NFT bazarları Ethereum blokçeyni üzərində işləyir. Lakin Binance Smart Chain, Solana, Tezos və digər platformalar da var.
• Hər platformanın öz üstünlükləri və komissiya haqları var. Ethereumda qaz haqları (gas fees) daha yüksək ola bilər, lakin ən geniş istifadə olunan platformadır.

3. NFT Bazarını Seçin

• NFT-lərinizi satmaq üçün bir bazar seçməlisiniz. Ən populyar NFT bazarları aşağıdakılardır:
  • OpenSea: Ən böyük və ən məşhur NFT bazarı.
  • Rarible: İstifadəçi dostu və yaradıcıların aktiv olduğu bir bazar.
  • Foundation: Daha kurasiyalı və eksklüziv NFT-lər üçün nəzərdə tutulmuş bir bazar.
  • Mintable: Rəqəmsal sənət və NFT-lər üçün başqa bir populyar bazar.
• Cüzdanınızı bu bazara bağlayaraq, hesabınızı yarada bilərsiniz.

4. NFT Yaradın (Minting)

• Seçdiyiniz platformada “Create” və ya “Mint” düyməsini basın.
• Rəqəmsal faylınızı (məsələn, şəkil, video, audio və s.) yükləyin.
• NFT-nizə ad, təsvir və digər parametrləri əlavə edin.
• İstəyə görə, NFT-niz üçün müəlliflik haqqı (royalties) təyin edə bilərsiniz ki, bu da hər satışdan müəyyən faiz almanıza imkan verir.

5. NFT-nizi Satışa Çıxarın

• NFT-nizi yaradandan sonra onu birbaşa satmaq üçün satış parametrlərini seçin:
  • Auksion (Auction): NFT-nizi auksiona çıxara bilərsiniz və ən yüksək təklif edən şəxs onu əldə edəcək.
  • Sabit Qiymət (Fixed Price): Müəyyən bir qiymət təyin edərək, NFT-nizi sabit qiymətlə satışa çıxara bilərsiniz.
• Satış zamanı qaz haqları (gas fees) ödəməli olacaqsınız. Bu haqlar blokçeyn əməliyyatlarının yerinə yetirilməsi üçün ödənir.

6. Satışı İzləyin

• NFT-nizi satışa çıxardıqdan sonra təklifləri izləyə bilərsiniz. NFT satıldıqda, gəlir birbaşa cüzdanınıza köçürüləcək.

7. Gəlirləri İdarə Edin

• NFT satışından əldə etdiyiniz gəlirlər kriptovalyuta şəklində olacaq. Bu kriptovalyutanı saxlayıb, ya da ehtiyacınıza görə fiat puluna (USD, EUR və s.) dəyişdirə bilərsiniz.

Əlavə Məsləhətlər

• Təqdimat: NFT-lərinizi uğurla satmaq üçün sosial media platformalarında və NFT icmalarında aktiv olun. Twitter, Instagram, Discord və Clubhouse kimi platformalarda NFT-lərinizi tanıtmaq, daha çox potensial alıcı cəlb edə bilər.
• Market Analizi: NFT-lərin bazarda necə performans göstərdiyini öyrənmək üçün analitik platformaları və trendləri izləyin. Bu, daha yaxşı satış strategiyası yaratmağa kömək edəcək.

Bu addımları izləməklə, öz NFT-lərinizi yarada və sata bilərsiniz. Yaradıcı yanaşma və marketinq strategiyası, NFT satışlarınızın uğurlu olmasına böyük təsir göstərə bilər.